Borroka garaia da! webgunerako kolaborazioa, egilea: Kantauri Ponentzia
Kantauri ponentzia Ernaik abiatutako eztabaida prozesua elikatzera bidean sortutako idazkia da, zeinaren helburu nagusia, fase konkretu honetan eskainitako eztabaida markoak baliatuz, ikuspegi ezberdin bat plazaratzea den. Bide horri ekinik, ezinbestekoa iruditzen zaigu, ideien konfrontaziorako espazio erosoa eratu asmoz, geure buruaren aurkezpen argi bat egitea: Kantauri Hego Euskal Herriko leku ezberdinetako gazteok osatu dugu; ideia, kezka edota pentsamendu bertsuek batu gaituzten gazteak, alegia. Militantzia eredu eta jatorri politiko oso ezberdinetatik gatozen pertsonak gara; bagaude, egun, Gazte Antolakundean militatzen dugunok, Gazte Antolakundeko militante ohiak zein herri mugimenduko hainbat eragiletan gabiltzanok. Irmotasunez eta ilusioz, hilabeteak iraun dituen eztabaida prozesu luze bati ekin genion. Horren emaitza da, honenbestez, eskuartean duzun ponentzia, gazte anitzen ikuspegi ezberdinen bateraketa ariketa bezala definitu dezakeguna. Geure burua aurkeztuaz, sarri askotan sortu izan den eta sortu litekeen misterio eta konfiantza ezaren errezela ezereztu nahi genuke: aurrekaririk duen, alabaina zer esan berriak dituen, eztabaida honi heltzeko modurik aproposena iruditzen baitzaigu.
Gure helburua, eztabaida prozesuaren hasieratik bertatik, bi ponentziak (Kantauri eta Zuzendaritzaren ponentzia) aukera berdintasunean herrietan zabaldu eta hauen gainean hausnartzea izan da. Hala ere, beste ponentzia idatzi duen taldearen arabera idazki hau ezin omen du militantziak eztabaidatu, ezin omen daiteke oinarriaren esku utzi, guztion artean erabaki dezagun, Gazte Antolakundearen norabide estrategikoa. Antza, bestelako ponentziarik egotekotan sortu beharko litzatekeen “berme batzordea” ez zen eratu, eta idazkiaren egileek hartu dute euren gain erabaki hau. Zein da zuzendaritza honen etika militantea? Zergatik utzi dute Gazte Antolakundearen oinarri militantea erabaki hau hartzeko aukerarik gabe? Zerk eragotzi du ponentzia hau eztabaida politikoaren jokalekura eramatea?
Kantauri ponentziaren mami politiko iraultzailea utzi nahi izan dute eztabaida markoetatik kanpo, baina jakin badakigu sarri askotan, formen inguruko norgehiagoka bihurtzen direla horrelakoak. Horregatik, espazio txiki hau eskainiko diogu burutu dugun prozesuaren azalpenari, egon daitezkeen zalantzak argitu eta aipaturiko eztabaida politikoari zintzotasunez heldu diezaiogun. Ezinbesteko deritzogu prozesu hau edukien eztabaidara bideratzea, honek bermatuko baitu bi estrategien (iraultzailea eta zuzendaritzarena) arteko talka saihestezina modu eraikitzailean kudeatzea.
Iñurritegi prozesuaren epeak beteta, Abenduaren 31an helarazi genion Kantauri ponentziaren zirriborroa zuzendaritzari (azken ordua aprobetxatzearen ohitura militanteari jarraiki). Bertan, ideien konfrontazioan aukera berdintasuna bermatze aldera, prozesuaren baitan egon zitezkeen ponentzia guztiak jaso nahi genituela adierazi genien, hauek jaso eta publiko egin bitarteko hiru asteak denok aprobetxa genitzan. Eskaera honi, bilera proposamen batekin erantzun zioten, zalantza gabe onartu genuena, baina antolatzeko behar genuen denbora errespetatu zezaten eskatuz. Honen kudeaketan ari ginela, Ernairen egituran zabaldu zuten Kantauri ponentzia prozesutik kanpo gera zitekeela. Era berean, zurrumurruak eta gure identitatearen inguruko mamuak zabalduz joan ziren, zoritxarrez askotan gertatu ohi den modura. Gauzak horrela, bilera horrekiko zalantzak sortu zitzaizkigun guri ere, eztabaidarako hasiera puntu zintzoa izan ordez, zuzendaritzaren posizio politikoa legitimatzeko maniobra bat zelakoan. Hortaz, erabaki genuen ponentzia ofiziala jaso eta Kantauri Ponentzia II. Kongresuan eztabaidatuko zela ziurtatu artean biltzeak ez zuela zentzurik eta hala jakinarazi genion zuzendaritzari idatziz. Oraindik, erantzunaren zain jarraitzen dugu, beraiek esku artean duzun dokumentuaren zirriborroa lupaz aztertzen zuten bitartean.
Zuzendaritza taldeak, edukizko argudio moduan aurkeztu du Kantaurik Abian prozesuko ondorioekin bat egin ez izana. Bada, gure ustez, argudiaketa hau betebeharrezko formula burokratikoen isla argia da; nekez egin genitzake gureak oinarri militantearen sektore zabal batek eztabaidatu ez dituen oinarriak, nekez egin genitzake gurea Gazte Mugimendua “segidismo” instituzional eta erreformismora kondenatzen duen estrategia oso bat. Kongresua, estrategia politikoen talkarako espazio bezala ulertzen dugu, ez inposaturiko edukien gaineko azaleko eztabaida legitimatzeko poesia politiko errezitaldi modura. Bestetik, feminismoaren lerro nagusiekin bat ez egitea leporatzen digute, feminismoa ideologia homogeneo modura ulertuz eta gure feminismoaren aldeko apustu iraultzailearen gaineko azaleko irakurketa partziala eginez. Hauek al dira oinarriko militantziari eztabaida politikoa galaraziko dieten egi kategorikoak?
Esan bezala, gure partetik behintzat, hemen amaitzen da formen inguruko eztabaida antzua. Esku artean duzun testu politiko hau, militantzia osorentzako tresna iraultzailea da, ez gutxi batzuen zentzura objektua. Hortaz, militzantzia osoari eztabaida honi heltzeko gonbitea eta eskakizuna luzatzen diogu, testu hau irakurri, aztertu, eztabaidatu eta zabaldu dezagun; kongresuaren tempoak baldintzaturiko marko zein bestelako marko informaletan, norbanako zein kolektiboan. Hala ere, kontu honetan ñabardura bat egitea komeni litzateke, estrategia oro bere osotasunean baztertu edo onartu behar da, ez dago tarteko puntu posiblerik estrategia iraultzaile eta erreformistaren artean. Alegia, Kantauri ponentziaren zenbait punturekin zuzendaritzaren ponentzia emendatzeak, ez du aldaketa partzial bat baizik lortuko, estrategia horrek ez du inoiz izaera iraultzailerik lortuko.
Azkenik, jakin Kantauri ponentzia idatzi dugun kideon komunikazio bide ofiziala blog hau izango dela: https://kantauriponentzia.wordpress.com/
Borroka Garaia da! 
Kaixo lagunok!
Gazte Antolakundeko militantea naiz, hasieran ilusioz eta ondoren harriduraz hartu dut ponentzia alternatiboaren aurkezpearen berria.
Gainbegirada bat botaz ez ditut konpartitzen bertan jasotako eduki asko (beste batzuk bai), baino ez naiz hauek baloratzen sartuko, nire ustez ez baita hau horretarako espaziorik egokiena.
Zuek proposatzen duzuen moduan, testu honen inguruko eztabaidarako espazioak sortzea interesgarri eta aberasgarria iruditzen zait, eta gustatuko loitzaidake edukien inguruan modu zuzen eta egoki batean eztabaidatu ahal izatea. Beraz proposamen luzatzen dizuet honen inguruko eztabaida marko ireki bat sortzea, modu zuzenean eta sareen anonimotasunetik urrun. Denok dakigu zer dakarren eta nola desitxuratzen duen eztabaita bat hau bezalako espazioetan eta anonimotasunetak ematen bada.
Hurrenarte!
http://ahotsa.info/edukia/un-menu-desagradable-pero-necesario
Kantauriz eztabaidatzeko markoa hortarako prest dagoen espazioa izango da, ezta? Bi ponentzia daude, eta prozesuan biak eztabaidatu behar dira, zentsurarik gabe. Espero dut biak eztabaidatuko direla, askok ilusioz hartu baitugu ponentzia berri hau, eta hori lantzeko prest gaude, barruan ezin bada (eta ezin da) kanpoan.
Lo que yo no entiendo es que un planteamiento que no comparte los mínimos del proceso congresual ni con lo planteamientos de la militancia (que ya habrían salido con anterioridad), se quiera hacer precisamente dentro de Ernai (en este caso). Si se considera Ernai como instrumento a favor de las instituciones (que es lo que pone textualmente en la susodicha pnencia kantauri), no entiendo por qué se quiere dar en el congreso de Ernai.
Por otra parte, creo que dentro de la izquierda abertzale actual, Ernai está haciendo un grandísimo trabajo popular y revolucionario, creando críticas, perspectivas populares y prácticas radicales. Por mi parte grandísimo apoyo a toda la militancia de ernai que en estos momentos chungos siguen dando el callo!
Arratsaldeon lagunak!!
Aqui os dejo el link con la argumentacion de Ernai sobre este tema, imprescindible. http://inurritegia.ernaigazte.cc/herriak-gara/argipena-kantauri-ponentzia-1
Entiendo las criticas que se han expuesto en el blog, y a mi al principio tambien me ha parecido una burocratada de libro, pero entiendo perfectamente la decision. Animo gazteak!! A seguir dandole color a esta izquierda abertzale nuestra!
“Entiendo las criticas que se han expuesto en el blog, y a mi al principio tambien me ha parecido una burocratada de libro, pero entiendo perfectamente la decision.” Vamos, que apoyas que se hagan burocratadas. Menudo demócrata…
Arratsaldeon,
Bi ponentziak irakurri ostean (zuzendaritzarena oso gainetik, nekosoa baita), Euskal Herrian kapitala borrokatzeko ikuspuntu ezberdinen aurrean gaudela ez da dudarik, bata errokoa, bestea integratua. Ezker Abertzalea espektro sozial zabalean, eta ez Sorturen altzoan, ulertzeko era aintzat harturik, honen baitan kokatzen diren bi mugimendu politiko ezberdin topatzen ditugu. Espero zen bezala, Ernaiko zuzendaritzak ez du gura izan nahi Kantauri oinarriko militanteekin eztabaidatu honek dakartzan arriskuak ekiditeko. Arrisku hori Gazte Antolakundea bitan banatzea litzateke, izan ere, bi markoen artean dagoen distantziak berak bi egitura eskatu ahal ditu, ez baitira bateragarriak. Ezin da disoluzio politiko bat sortu bi ponentzietatik, ofiziala zentzugabetuko luke, eta alternatiboaren ahalmen iraultzailea ezabatu. Gauzak horrela, Ernaiek segi dezala bere bide sozialdemokrata ez autonomoa, eta Kantaurik osa dezala Euskal Herriko egitura autonomoz osatutako antolakunde benetan antikapitalista, eta ez gezurretan. Autorredukzionismoarena muy guapo!
Ponentziak hasiera hasieratik kaka botatzen die bai Ezker Abertzaleari, bai eramandako prozesu eta haien emaitzei, bai Ernairi eta baita Inurritegi kongresu berari ere. Ez al dago Euskal Herrian Kantauri ponentziatik gertuago dagoen antolakunderik? GKK-PCPE, GKB, RC, Kimetz (ez dakit oraindik badabiltzan)…
Ze intentzio dago ponentzia hau, idatzia dagoen tonoan, kongresu honetan aurkeztean?
Kantaurik ez du Euskal Herria nazio subjektu bezela ulertzen, soilik klase borrokarako marko autonomo bezela, nola nahi dute halako zeozer Ernairen markoan eztabaidatu, Ezker Abertzale ofizialetik eta ez ofizialetik harago baldin badoa? Hau zer da, PM? EMK? A ez, EMKk bozka HBrentzat eskatzen zuen.
Borroka feministaren atalean zera azpimarratu nahi nuke: “Feminismo interklasistak, komunismoa baztertu eta kasurik onenean ‘ekonomia feminista’ delako proiektu burges txikiak proposatzen dituen feminismoak, emakume langileak guztiz nahastu ditu…” Porque son tontas, nahastu ditu tio, no se enteran “…Bere borrokek gainera ez dute fruitu handirik eman” Bravo. Eta geroago “emakumeon” plural urbila darabilte disimulatzen edo. Bravo berriz ere.
Nik argi ikusten dut honen helburu bakarra Ernai antolakundea kaltetzea dela. Hala ere, kaka artean badu ideia interesgarriren bat, Kongresuan aportazio modura sartzeko asmoa badudana.
Kezkatzen nauena da Kantauri panfletoa kalean aurkitu izan bazenute ez zeniotela bi minutu eskainiko diotzan barbaridadeei, baina ukazio batetik datorkizuenez badirudi garrantzia berezia duela. Aspalditik Ezker abertzalea egoera orokor txarraren dezepzioa ordaintzeko sako de ostias bihurtu duzue eta hau kapitulo bat gehiago baino ez da
“Porque son tontas” diozu, eta gero “emakumeon” plural hurbila darabilela disimulatzeko?? Zuk zeuk ez dezu emakume bat hori idazteko gai ikusten ala? Emakume bat ez da gai feminismo burgesa salatzeko?
Noski baietz, baina ez “nahastu” dituela esanda, inteligentzia kontua bailitzan, ez mugimendu feminista gutxietsiz, ez lortu diren garaipen puntualak ezereztuz. Zuri esaldi hori normala badirudizu ederki, niri errepetu gutxikoa dirudit.
Barbaridadeak esaten baditu ponentzia horrek ze beldur dago ponentzia ofizialarekin konfrontatzeko? Ez dakit Kantauri antifeminista den, abianen aurkakoa den… Dakidan gauza bakarra da eztabaida ukatu nahi dela, demokrazia. Ez al da gazteria heldua ernaiko zuzendaritzak esaten dituenak ondorioztatu eta Kantauri bozken bitartez alboratzeko? Zeren beldur da zuzendaritza?
Proposamenak egin nahi baina bilera batetan ERNAIrekin biltzeko asmorik ez?
Hau ez da tristea oso barregarria baizik.
Kantauri, orain eta etorkizuneko alternatiba eraikitzaile hau !
Ez al duzu irakurri ba ponentziaren idazleei buruzko mamuak zabaltzen ibili direla?
Ez duzu uste horren aurrean ez dauakal inolako sentzurik bilera bat egitea? Argi dagoenean ez dagoela adina zintzotasun eztabaida sanoa bermatzeko, nire ustez logikoa da ez eskaintzea aukera Ernaiko zuzendaritzari egileen aurkako kanpaina bat egiteko, eta bilera egitea edo ez egitea berak kanpaina horren baitan ulertu behar dugu.
Eta zuk kresala, ez duzu inongo kritika politikorik egin ponentziari, beraz zurea bai dela kritika suntzitzailea eta eskasa.
Hau bai maila politikoa…
“ERNAIrekin bildu”?
Zer da hau, gertatutakoa absurdo batera murrizteko zaiakera inutil eta konstante bat? Kantauriko kideak demonizatu eta militanteak tontotzat hartu nahi dituzue? Kontrakanpaña komunikatiboaz arduratzen direnei ( eta oso abilak dira hortan) utzi lan hori egiten, ebidentzian geratzen zabiltzatela behin eta berriz egun hauetan.
ERNAI ez da zuzendaritza taldean lanean diarduten 5 asalariatuak, ernai militanteek osatzen dugu, soilik boluntate politiko batek bultzatzen gaituen kideak, Bale ya ostia.
Kantauriko kide denak edo ia denak nik dakidala Ernaiko militanteak dira, antolakundearen barruan urte luze hauetan lanean ibili direnak. Euskal Herriko gazte militante oso anitz baten nahien artikulazioak osatu du ponentzia idatzi hau, eta BAI Euskal Herriko ia eskualde guztien aportazioak eta parte hartzea jaso du, horren jakinaren gainean gaude militante gehienak.
Honekin, ERNAI ez da estruktura iherakiko baten posizio pribilegiatua betetzen duen talde minoritario bat, ernai militantzia da, buleta ematen diot barregarria deritzozun gertaera horri eta burokraziak lehenengotatik kantaurirekiko izan duen errespetuaz hausnartzea eskatzen dotzut. ( Filtro ez zuela pasako lehenengo egunetan adostua izan eta ala ere, kantaurirekin biltzeko nahia zergaitik bada? Jakin Badakigunean ponentzia hau ez dela zuzendaritza baten idatzia, baizik eta gero eta inexistenteago den gazte antolakundearen zati handi baten diskonformidadearen isla). Kantaurirekin bildu nahi baduzue, Euskal Herriko tourrari ekin beharko dozue.
Burokraziak ez du inolako intentziorik izan ernairekin biltzeko.
1-Kantauri ponentziak hasieratik Sortu eta bere subordinatuak (ernaiko zuzendaritza) aurrera daramaten ustezko estrategiaren diagnostikoa egiten du, eta estrategia horren porrota da diagnostikoaren emaitza. Hori da fondoan ponentzia eztabaidatik ateratzeko arrazoia, ondotxo dakizue, ez baita lehengo ladia, azkenengo urteotan PONENTZIA BAKARRA ego izan da Sortu, lab eta ernaiko eztabaida prozesuetan, eta behin eta berriz kanporatuak izaten dira ponentzia alternatiboak. Ponentziak aurkeztu ditzake base militanteak, bai, baina aurkezten dituen bakoitzean… zentsura eta irainak! zer arraio? benetan ez zarete konturatzen zertan bihurtu zareten? Estrategia hegemoniko interklasistaren porrota eta blokeo egoera azalaraztea ez da kaka botatzea, baizik eta autokiritika. Besteak beste, Ernaiko zenbait militantek osatutako ponentzia da, zuzendaritzak matxiruloki baztertua. PONENTZIA AUTOKRITIKOA. Beraz, ez desitxuratu gauzak ‘entrismoaren’ ipuinarekin. Zuzendaritza segidistak hainbeste beldur dauka, ezen jada bere antolakundearen barnean ere identifikatzen dituen bere fantasma ideologikoak.
2-Orain sorgin ehiza hasiko duzue, ziurrenik, zuen antolakunde txikiaren barruan gaitasun handiena duten militanteak kanporatzeko eta iraintzeko, estrategia iraultzaile komunista abertzale zintzo baten alde egiten duten gazte duin guzti horiek, zuen kide zintzoak diren gazteak. Birpentsatu ezazue mesedez ponentzia honen aurrean hartu duzuen jarrera erasokorra, edo zuen antolakunde bera arriskuan jarriko duzue harrokeria eta ezjakintasuna kantitate berdinetan azaleratzen duen jarrera hori dela medio.
3-Kantauri ez da espainolen ponentzia bat, nahiz eta gezur hori zabaltzen tematzen zareten zuon estatismo burgesa ezkutatzeko. Kantauri zuen base militanteko gazteek egindako idazkia da, abertzale eta iraultzaileek eginiko ekarpena, eta Euskal Herria guztiz aintzat hartzen du, ez bakarrik klase borrokarako marko gisa, baizik eta Euskal Herriko Lurraldetasuna bere eginez batetik, eta estatua beharrean, EUSKAL KOMUNA SOZIALISTA proposatuz proiektu nazional gisa. Beraz estatu burgesaren aurrean langileon propiektu nazional bat aurkezten du. Nago, gainera, zuzendaritzan bertan, lasaitasunez hartu izan balitz, proiektu horren aldekoak ere egon ahalko liratekeela, baina nahiago izan duzue etsaia ikusi laguna hurbildu zaizuenean.
Egia da, kantaurik ez du ‘Euskal herria’ nazio sujetu bezala ikusten, arrazoi osoa duzu: kantaurik EUSKAL LANGILERIA ulertzen du nazio sujetu gisa, gazte prekarioak, emakume langileak, langile prekario guztiak, langabetuak, pentsionistak…. eta horregatik da kantauri ponentzia iraultzailea, herrikoia eta abertzalea, eta zirtaka ponentzia interklasista burges errepublikanoa; batak Sorturen EUSKAL ERREPUBLIKA interklasista duelako helburu, eta besteak EUSKAL KOMUNA SOZIALISTA, eta komunismoa azken helburu gisa. Beraz zabalera handiko ezberdintasuna dago bi ponentzien artean, baina biak dira ponentzia guztiz abertzaleak; bata abertzale interklasista, bestea abertzale eta langilea. Zuk diozuna espainolismoaren inguruan, faltsukeria eta propaganda hutsa.
4-Feminismoaren gaiarekin gora ta behera; kantauri ponentzia honetan emakume gazteok ere parte hartu dugu, tartean ere ernaiko militante diren batzuk, eta zuen jarrera diktatoriala eta joko zikinarekin aldenduko gaituzue zuengandik. Eta txirla, militanteak nahastuta daude bai, demokraziarekin, feminismo burgesarekin, eta beste zenbait zaborrekin, ez tontoak direlako, baizik eta hori baino ez dutelako izan inguruan. Konturatu ez bazara ere, klase porrot batek eraman gaitu ona, eta porrot horretaz baliatuz, akademia burgesak antzina genuen klase diskurtsoa desagerrarazi du, bai feminismoan zein gainontzeko borroka esparrutan. Egoera horri burgesiaren hegemonia kultural eta politikoa deitzen zaio.
Feminismo burgesari egiten zaion kritika feminista erradikalari aurre egiten diozuenak, erasotuak sentitzen zaretenak, orain badakizue non daukazuen burua kokatuta, oso adierzagarria zuen erreakzioa. Ez al zarete konturatzen, klase feminismoaren aurrean bakunatu gaituztela? Hausnartu ezazue mesedez. On egingo dizue kantaurik eragingo dizuen haustura, emakumearen metafisika interklasistaren aurrean, emakume langilearen problematika planteatzen duena, ez soilik ‘gizon unibertsala’ren aurrean baizik… emakume burgesaren aurrean ere! Genero zapalkuntza bakarrik gizon langilearekiko dugun subordinazioa apurtzen, bere gizon autoritatea desagerrarazten, eta gizon langilearekin batera beste eredu sozial berri bat sortzen gaindituko dugu, parekidetasunean eta elkartasunean. Kantaurik emakume langilea GENERO SUJETU ZAPALDU gisa kokatzen du argi eta garbi, bestela berriro irakurri, eta emakume burgesa sujetu genero-esplotatzaile gisa, gizon burgesarekin batera. Arazoak honekin? Begiratu lehiotik. Kantauriren arabera, emakume langilea GENERO sujetu zapaldu, ez bakarrik patriarkatuaren arrastoengatik (ez du patriarkatua ezeztatzen, baina bere lekuan kokatzen), baizik eta kapitalari berezko zaion genero esplotazio zehatza dela medio. Eta horren aurrean zuen praktika desegokiak ezin izan du ezer, lau hamarkada luzez demostratu izan du bere faltsukeria eta ezintasuna emakumezkook pairatzen ditugun zapalkuntzak gainditzeko, sistema kapitalistaren barnean emakume langileok jasaten dugun genero zapalkuntza gaindiezina delako. Zirtaka ponentzian ez dago genero zapalkuntza azaltzeko gaitasunik, eta kantauriren agerpenak jokoz kanpo utzi zaituzte, irainak isurtzeko beharrean, eta pentsamendu hegemonikoak ematen dizuen abantaila erabiltzeko prest eztabaida ekiditeko, aurkaria ‘matxito’ deitzeko nahiz emakumea izan.
Eztabaida mamitsua blokeatu, eta zuen base militante txikia irain bidez zatitzen zaudete zuen harrokeriarekin eta erasokortasunarekin.
Hain ohituak zaudete burgesiaren pentsamendu hegemonikoari feminismo burgesa feminismoarekin identifikatzera heldu zaretela batzuk, eta benetako feministon aurka irainak baino ez zaizkizue okurritzen. Argi esan dezagun; zer dauka ekonomia feministak komunismoari aurrea hartzeko? ezer ere ez. Zer dauka 70. hamarkadako feminismo akademikoak sorturiko produktu ideologiko interklasistak iraultza garaiko feminismo erradikalaren aurrean esateko? Ezer ere ez. Zuek ‘emakumezkoon ikusgarritasuna’ bermatu nahi duzue, eta aldi berean emakumeok ‘lorontzi ez bihurtu’. Hara hor kontraesana zirtakan, hori da neska gazteoi eskaintzen diguzuena? Arrazoia automatikoki eman, umeei eta mozkorrei ematen zaien moduan?
Kantaurik genero zapalkuntza GIZARTE EREDUAREN BAITAN kokatzen du, eta bertan baino ezin dela konpondu, sistema osoa aldatuz. Zirtaka ponentziak berriz genero zapalkuntza ERNAIREN BARRUAN baino ez du kokatzen, ez dauka gizarte mailako genero zapalkuntza gordinak azaltzeko gaitasunik, saiakerarik ere, eta horretarako baino ez ditu sasi soluzioak planteatzen, neska gazteok lorontzi bihurtzetik gertu daudenak, sujetu sozial bihurtu beharrean, gazte antolakundearen itxurakeria feminista mantentzea da zirtakak delako ‘prozesu feministari’ egiten dion ekarpena.
Kantaurik argi eta garbi esaten du feminismo interklasista postmodernoak ez duela ezer lortu. Eta ez baduzue horrela uste DEMOSTRATU EZAZUE. Emakumezkook erasotuak izaten jarraitzen dugu, geroz eta gehiago. Zapalkuntza bikoitza jasatera behartuak gaude orain; soldatapeko lanarena, gei etxeko lanarena. Gizonen aurrean sujetu bezala agertzeko borroka garatu beharrean, gizonen espazioak gizonezkoentzat utzi, gizonezkoen ardurak balira moduan, klase gatazka adibidez, eta gu gure ‘gai espezifikoetan’ sartuko gara; eta gure gai espezifikoa zera da…feminismo burgesaren problematika! Bada garaia gezur honekin apurtzeko, neskok klase borrokari heltzeko eta motor horretatik geure genero zapalkuntzari irtenbidea bilatzeko.
Emakumezkook XX mendean lortu ditugun onura gehienak (gutxi badira ere) langile mugimenduaren barnean antolaturiko emakume komunistek lortu zituzten, eta guztiak iraultzen garaian, mende hasieran. Lortu zitezkeenak, gutxi izanik, eta orain, zer? Orain kapitalismoa suntsitu ezean, ez dugu ezer gehiago lortuko. Azken hamarkadetan aurrer ermandako bilakaerak agerian utzi du erreformismoaren bidetik, komunismoaren barnean txertatzen ez den genero borrokak ez duela zer egiterik.
Azkenik, kantauriren edukia desitxuratzeko saiakera propagandista guzti hauek albo batera uztera gonbidatzen zaituztet, zuon oinarri militantearen zati handi baten grina iraultzailea errespetatu eta kriminalizatzeari utzi diezaiozuen, eta barne eztabaida ideologikorako aukerak sortzen diren bakoitzean etengabe kanpo eztabaida bezala aurkezteko ohitura horri BEHIN BETIKO karpetazoa ematera gonbidatzen zaituztet ere. Bestela zuen antolakunde txikia geroz eta txikiagoa izango da, eta ideologikoki geroz eta ahulagoa.
Prozesu hauek oinarri onartu bat dute, ibilbide baten jarraipena dira, antolakundeek oinarriak eta ibilbidea duten bezala. Kantauri ponentziak ez du kongresu bat behar, antolakunde edo alderdi berri bat behar du.
Nire inguruan behintzat ez dago inor Kantaurik postulatutakoaren bidean, ebidentemente gauza asko gaizki egin ditugu eta askotan ez dago argi zertan ari garen, honek frustrazioa sortzen du, baina kantauri ponentziak ez dio sentitzeko modu honi erantzuten, ez daude jendearen ahotan bolo bolo zuentzat hain ebidenteak diren afirmazioak. Ikusten al duzue benetan euskal gazteria hau eztabaidatzeko mailan, edo eztabaida hauen esperoan? Kontzeptu batzuk egokiak izan daitezke, baina hondoko ideia guztiz irreala da, infantilista eta suizida, nahiago duzue (zuen) arrazoia izatea horrek isolamendua badakar ere.
Nire ustez zuzendaritzak egoki jokatu du horrelako dokumentu baten aurrean (edukia antolakundez harago doa, baldintzak ez ditu betetzen, militanteekiko erasokorra… ez dakit nola definitu ere), behintzat nolabait bideratzeko saiakera eginez, zuek aurpegia eman nahi ez, sorgin ehiza hipotetiko baten beldur, gertatuko zen “eskandaluaren” jakitun eta erantzuteko zain, ba kaltea dagienak bizarra lepoan. Zuen jarrerak zalantzak piztu eta areagotu besterik ez dizkidate egiten.
Tonoa zaindu! “…gaitasun handiena duten militanteak kanporatzeko…” destellos de humildad
“…kantauri ponentzia honetan emakume gazteok ere parte hartu dugu…” no soy homofobo tengo amigos gays… Arkhitektôon Biltzarra delakoan bazegoen neskaren bat ere, eta?
Zein feminismok lortu du ezer patriarkatua existitzen bada? Zein sozialismok lortu du ezer Burgesia eta ekoizpen medio pribatuak existitzen badira? Zein euskal nazio askapen mugimenduk lortu du ezer independenteak ez bagara? Zergatik exigitzen diozu gehiago emakumeen borrokari? Klase feminismorantz bideratu behar dela metatutako indar guztia? Ba bai noski, baina ez gutxietsi egindako lan guztia, jendea minduz ez baita borroketara lotzen.
Ponentziako zenbait puntu eztabaidagarriak dira (kongresu prozesuan aportazioak egitera gonbidatzen zaituztet), baina oinarria eta forma ez dira inondik inora onargarriak eta ponentziaren intentzioez zalantza gehiegi sortzen dizkidate, eta intentzioak argiak baldin baziren eman buelta bat idatzitakoak eta zuen jarrerak iradokitzen dutenari, batez ere kolore guztietako etengabeko erasoen garai hauetan egonda.
Hasteko, ados nago zurekin Kantauri ponentziak antolakunde edo alderdi berri bat behar duela diozunean, aurkezten duen estrategia bateraezina baita Sortu eta Ernairen estrategiarekin.
Gero bai, pixka bat nekagarria da kritika zorrotz oro “erasokor” bezela definitzeko mania hori, biktimista izateaz gain, formak edukien gainetik jartzeko asmoarekin egiten den sentsazioa daukat, benetan ideologikoki ez konfrontatzeko. Honekin jarraituz, estrategia baten ustezko porrota adieraztea ez litzateke jendea mintzeko arrazoia izan behar, hausnartzeko eta bide egokia aukeratzeko aukera baizik. Erasoak, mintzea… denok egon beharko ginateke kritika zorrotzak entzun eta hausnartzeko prest, nik behintzat askoz nahiago det argi hitz egin diezadaten, bai baitakit kritika egiten duenak bere iritzia plazaratzen duela, eta ahalik eta argien bada, hobe.
Azkenik, jarraitzen duzu ponentzia idatzi dutenek jada argitutako zeozeren inguruan bueltak ematen, bilera horren inguruan, hain zuzen. Berriz ere eztabaida ideologikoa desbideratzeko saiakera, horren ordez sentsazionalismo eta zurrumurruak elikatuz.
Eztabaida ideologikoa kongresuan egingo da, horregatik ez naiz ari ponentzia ideologikoki konfrontatzen, arazoa ez dagoelako edukian (puntu klabe jakinetan izan ezik) baizik eta forman eta aurkezteko moduetan.
Niretzat ez dute ezer argitu, anonimoak ziren eta anonimoak dira, eta hori, horrelako edukia duen zeozeren inguruan, oso sospetxosoa dirudit
quienes se denominan revolucionari@s, dicen heber analizado la “decadencia” de las ultimas decadas de la IA y afirman que el objetivo ESTRATEGICO de sortu es la republica vasca y buscan la dicotomia con su propuesta, es que no han tenidoni la mas minima decencia de leer ni abian ni zohardia.
Poco respeto me parece a mi para quienes se dicen humidles revolucionarios que trabajan a favor del pueblo trabajador vasco.
Se construye una teoria no desde el analisis concreto, sino de los dimes y diretes que abundan en las barras de los bares. Afirmaciones categoricas de alguien a quien otorgamos legitimidad y nos las creemos como verdades absoltuas. No hace falta demostrarlo, pues el objetivo es reafirmar mi posicion, no aportar.
Kantauri NO realiza un analisis de la estrategia de la IA, o por lo menos el documento lo que recoge son afirmaciones unicamente basadas en la opinion de los autores.
Y por cierto. Hay quien se cree que la historia empieza cuando nace un@. Hay quien se cree con haber descubierto el oro y el moro. La urgencia neceserai de la juventud resulta imprescindible, pero el respeto y la disciplina son los que mantienen el hilo historico de los acontecimientos. Aun queriendo romper con el pasado que es lo que parece que algun@s defienden, es necesario como minimo entenderlo si se quiere acertar. Y en mi opinion, estais muuuuuuy lejos. al tiempo
Ernairen ildoa Abian eta beraz Zutik EHren baitakoa da,beraz erreformismo nazional eta sozialean kokatua da argiki,baina ponentzia alternatibo hau hura bezain likidazionista da ENAMekiko. Inor ez dezala “antiofizialtasunak” eta fraseologiak tronpatu. Ezta pasarte batean egiten den Argalaren aipamenak ere.
Kantauri ponentzia Argalaren planteamenduen antipodetan dago.
Euskal langileariaren askapen borroka nazio zanpaketa testuinguruan garatzen da eta nazio borroka kontraesanak areagotuz klase borroka bera indartzeko elementua izan da.
Europako erdigune inperialistan aurrera eraman diren borroka iraultzaile handienak Irlandan eta Euskal Herrian eramandakoak izan dira. Ponentzia horrek aldiz iradokitzen du ezaugarritze nazionala kenduz langileria batu eta indartuko litzatekeela. Bada, begiratzea besterik ez dago nazio zanpaketarik ez dagoen lurraldeetan halako ezaugarritzea izanik nolakoa izan den langile borroka Europa mendebaldean. Nazio askapena baztertzea langileriaren askapen borroka indartzeko bidetzat aurkezteak ez du zientifikotik ezer,kontrakoa baizik.
Klase azterketa ere halakoa da. Burgesia handia eta ertaina aipatu eta PNV-UPNrekin lotzen ditu Kantaurik,baina aipatu ere ez du egiten oligarkia, burgesia handiaren gaineko frakzio faktikoa. Euskal Herrian oligarkia hori nazionalki española da, espainiar oligarkiaren baitakoa. Frankismoarekin harreman zuzena izan zuen Neguriko oligarkia hori, kapital handia, ez du aipatu ere egiten.
Eta ez du aipatu ere egiten Euskal Herriak pairatzen duen okupazio militarra,ez bi estatu zanpatzaileen asimilazio ahalegina.
Baina gainera fraseologia utzita ildo plantemendua ukronikoa izatetik haratago, erabat idealista da. Baztertu egiten du Euskal Estatu Sozialista eta eredu osoki alterrista bat agertzen du, boterea hartu gabe iraultza posible bailitzan aurkeztuz. Hainbeste fraseologia eta gero lerro nagusitzat “langile elkartasuna” proposatzen du, langile espazioak irabaztea gako gisa ezarriz…azken finean kasik “Ekonomia Sozial Eraldatzailearen” planteamendu berberetan.
A Eneko,
Se agradece tu opinión respecto a esta ponencia porque me parece que no serás el único con esta perspectiva. Sin embargo, según mi interpretación, no has entendido mucho del contenido de esta. Es sabido ya y más arriba se ha explicado con gran elocuencia que las chavalas que han escrito el kantauri no niegan sino que, se reafirman en su apuesta por coger toda la geografía historica de EH como marco propio y autónomo para efectualizar el proyecto comunista (por temas identitarios, culturales y economicas). Se niega el concepto abstracto de nación y se sustituye por el de PTV que abarca al proletariado, aristocracia obrera y ciertas capas de la pequeña burguesía, siempre dentro de una estrategia diseñada por la clase trabajadora. Se niega el concepto de nación por la objetiva imposibilidad de efectuar un proyecto estratégico etapista interclasista (se consigue primero el estado aliándose con la burguesía y después viene el proyecto socialista). Dentro de esta anulación de concepto se anula ya lo que dices sobre la oligarquia de noseque y tal. Se debe entender al partido político burgués como defensor de los intereses de los burgueses que pasa inevitablemente por tener un carácter imperialista y encontrarse más cómodo dentro de los marcos estatales actuales. (en la década de los 70 no era tan claro concretamente en el estado español). Por otra parte no entiendo por que unes las redes de solidaridad de trabajadores con el cooperativismo. El cooperativismo es una forma de organización de empresa y las redes de solidaridad serían marcos de organización y acción que se basan en la solidaridad y resistencia entre los trabajadores. Por último, creo que no has entendido bien el planteamiento general de la ponencia. Allí se plantean dos funciones: 1 una forma de construcción de poder (Euskal Komuna Sozialista) que consistiría (según e entendido) en desarrollar un marco autónomo de relaciones sociales y productivas (que serían la forma embrionaria del fin que es el comunismo) y al mismo tiempo 2. La creación de frentes que actuarían y llevarían a cabo practicas de lucha concretas dentro del marco de las relaciones sociales y de producción capitalistas. Se entiende todo esto en una fórmula de poder dual y no de una manera “pacifista”.
Gran trabajo el que han realizado las Gaztes de esta ponencia. Zorionak! Y a ti Eneko, espero haberte ayudado a leer la ponencia desde otro punto de vista, merece la pena.
Planteamendu guztiz idealista da eta marxismoa aipatu arren anarkismo zantzuak ageri ditu. Horren erakusle “lo de noseque de la oligarkia” erratea,klase azterketa bat egitean faktore horrek garrantziarik izango ez balu bezala. Eta horren erakusle da ere Euskal Estatu Sozialistaren beharrizana ukatzea.
Kapitalaren diktadurapean komunismora pixakana espazioak irabaziz iritsi daitekeela planteatzea erabat alterrista da. Argalak, ETA (m)k edota KASek argiki eta konplexurik gabe planteatzen zituzten euskal prozesu iraultzailearen faseak eta horien artean lehena,oraindik lortu ez duguna, nazio aitortza eta atzerritar okupazioarekin bukatzea eta iraultza herrikoia gauzatzea. Autonomo eta bestelako ultraezkertiarrek zituzten horren aurkako planteamenduak eta ENAMetik borroka ideologiko zorrotzez erantzun zitzaien orduan.
Azterketa zabalagoa hemen:
https://erlaitzan.wordpress.com/2016/01/02/une-erabakigarri-batean-ekarpen-gisahemen-eta-orain-euskal-iraultza-herrikoia-osorik/
Negar el debate, negar el contraste de planteamientos, de ideas, es un mal vicio adquirido por la izquierda abertzale fundamentalmente “desde q se dió el giro del trasatlántico” comandado por el capitán Otegi.
Si tan impresentable e inoportuna es la ponencia Kantauri, porque no permitir al conjunto de participes del debate determinar si es así o no? Porque se le quiere hurtar a ese conjunto de la potestad de decidir sobre la idoneidad o no de ese texto?
Me da miedo concebir un futuro en el que haya un@s que decidan por mi. Esa no es la EH que quiero. Es más, ese estilo vertical echa para atrás en la eh del 2017. Todavía algun@s parecen no haber entendido porqué l@s colegas de l@s militantes de Ernai, la gente joven común, votaba en masa a Podemos en las generales.
Como sigan así no tardará en surgir un bloque soberanista, de base, democrático y de clase, que se vaya a fagocitar el espacio sociopolítico del q se ha nutrido históricamente la IA.
entiendo que la pregunta la realizas desde el desconocimiento.Puesto que si realmente quien ha escritokantauri es militante de ernai, ha tenido mas que oportunidad de contrastar, proponer…
Se distorsiona el debate ideologico porque quien lo intenta plantear se equiboca en la forma. O mas que equivocarse en la forma, tien un objetivo que no es el debate y por lo tanto no se mide en ese parametro.
Sea del modo que sea, el anonimato, el tono de hostilidad de la ponencia que sobrepasa la critica politica sincera desde dentro para situarse fuera mediante la critica despectiva y destructiva demuestran mas que largos comentarios post. El hecho, la practica, demuestra mas que lo que se dice. Pero bueno, el porque de esta afirmación ya lo conocen los anonimos de kantauri
Pero aún siendo así, como tu afirmas, que tiene objetivos distorsionadores, hostiles, despectivos o destructivos… ¿Cual es el miedo de someter esos contenidos a debate? ¿Porque tiene que haber unas personas que decidan en torno a la pertinencia de un texto… no es la militancia de Ernai suficientemente madura para discernir en torno a ello?
Se cita el feminismo, pero este modo de operar es muy paternalista. Sin entrar en contenidos, las formas, a mi, me echan para atrás. Y creo que están a años luz de la realidad social, y de la Euskal Herria a la que aspiro yo, en la cual la potestad recae en la totalidad del pueblo, no en una dirección que en representación del pueblo decide que contenidos son susceptibles de ser debatidos o no. Democracia radical.
de verdad he leido unas tonterias que para que… no se que ideologia tenia hasi, pero yo como militante que fui juraria que era comunista. otra tonteria, la juventud vasca no esta al nivel ideologico de lo que propone kantauri, y para que estan las organizaciones de izkierda??? pues para eso mismo, para formar, concienciar, organizar y movilizar …. es que llaman no se que a las mujeres .. bueno hablar con una trabajadora del hogar y con su jefa, a ver si tienen los mismos intereses.. por ejemplo. si hablamos del nivel de Abian, tengo que decir que el responsable que vino a hacer la exposicion a mi pueblo, tuvo que reconocer que el cuadernillo con su proposicion era una mierda. el nivel ideologico y de preparacion politica en la IA es minimo y por eso pasa lo que pasa, que se llega a la socialdemocracia. otra cosilla, el marxismo no diferencia entre hombres y mujeres, simplemente propone la igualdad de derechos para todxs y como dijo Marx el que no entienda esto, es que no ha entendido nada. Rechazar una propuesta realizada por la militancia, aunque fuera un solo militante el que la propusiera, es simplemente fascismo y denota mucho miedo.
Beraz Hasi-koa zinen baina ez dakizu ze ideologia zuen? Eras militante de Hasi pero no sabes que ideologia tenia?
Badakizu Hasi KAS blokeko partaidea zela? Sabes que Hasi era participe del bloque KAS?
Badakizu KASen kokapena zela erratea EHn klase borrokak hartzen duen forma nazio askapenarena dela? Sabes que la linea de KAS fijaba que la forma que adquiere la lucha de clases en EH es de liberacion nacional?
Badakizu Hasi HB ren parte zela,hots izaera interklasistako herritar batasun baten parte? Sabes que Hasi era miembro de HB,es decir parte de una unidad popular vasca de caracter interclasista?
Badakizu Hasi,KAS eta orohar ENAMen, kontzepzio desberdintasun batzuk egon arren, abangoardia eta gidaritza iraultzailearen eremuan zein antolakuntzazkoan zentralismo demokratikoaren irizpidea hobesten zela? Sabes que aun teniendo algunas diferentes concepciones tanto Hasi,como KAS como en general el Movimiento de LIberacion Nacional Vasco priorizaban el centralismo democratico tanto en relacion a vanguardia y direccion como en organizacion?
Gorago azaldu dut Kantauri ponentzia hori Argalaren planteamendu estrategikoen antipodetan dagoela eta berdina erran daiteke Hasi-rekiko. Orokorrean dago ENAMen antipodetan. Mas arriba he explicado que los planteamientos de la ponencia Kantauri se situan en las antipodas de los planteamientos estrategicos de Argala y lo mismo se puede decir respecto a Hasi y en general respecto al MLNV.
Ernairen ildoa,Abian eta Zutik EH erreformistak dira eta ENAMen likidazioan kokatuak,baina Kantauri hau are haratago ere badoa ENAMen historia bera eta nazio askapena bera mespretxatzerakoan. La linea de Ernai,Abian y Zutik EH son reformistas y se situan en la liquidacion del MLNV, pero esta ponencia Kantauri incluso vamas alla despreciando la historia del MLNV y la propia liberacion nacional.
Azkenik ez dut Ernai erakunde iraultzailetzat,baina erakunde iraultzaileetan proposamen likidazionistei ez zaie aukerarik txikiena ere eman behar. Erakunde iraultzaileak ez dira edozein gauza onartezin eztabaidatu eta zilegiztatzeko foroak. Hori Lenin bezalako komunistek aski argi zuten.
Kantauri ponentziak, besterik ez bada ere, euskal gaztediaren antolatuaren baitan dauden ikuspegi estrategiko ezberdinak azalaratzeko balio izan du, orain arteko planteamendu monolitikoak hautsiz.
Edonola ere, militantzia eredua ez du ponentzia batek aldatuko, hamarkadetan zehar barneratutako klitxe banguardista eta baztertzaileak ez dira dekretuz gaindituko… Kantauri ponentziaren inguruan sortutako eztabaidak begi bistan utzi du hitz eta diskurtso politez aparte ezker abertzaleko gaztediak (edo bere zuzendaritzak) praktikan iraganeko txipean jarraitzen duela. Ze pena!
si… seguro que en HASI admitias ponencias que hacia un solo militanteeejejejejejejeejej benga mesedez!
CITAS DE ARGALA QUE VIENEN AL CASO:
(…) Iniciado este proceso de comprensión (nota: de estudio del marxismo), que espero jamás llegue a considerar suficientemente maduro, se me planteó la entrada en E.T.A., y acepte. (Argala, prólogo a Jokin Apalategi)
Creo que las asambleas de los barrios,las asambleas de los pueblos, son insustituibles por los partidos. (Argala, conversación grabada)
Quien promete que va asolucionar los problemas siempre miente, el único que puede solucionar los problemas del pueblo, el único que puede solucionar los problemas de los trabajadores es el propio pueblo, los propios trabajadores (Argala, conversación grabada)
Aunque llegasen al poder los partidos socialistas, si los trabajadores no se organizan, lo único que conseguiremos será crear unos dirigentes, una serie de burócratas, que con unos años se distaciarán otra vez de los trabajadores y harán lo que ellos quieran, como estamos viendo que sucede en algunos paises socialistas, como la unión soviética por ejemplo, (…) es indispensable que nos organicemos en las fábricas, y que coordinemos fábrica con fábrica, pueblo con pueblo, provincia con provincia… (Argala, conversación grabada)
Yo creo que hay que defender a LAB, porque es el sindicato que no trata de sustituir a los trabajadores, porque es el sindicato que potencia las asambleas de trabajadores, porque es el sindicato que trata de potenciar la organización de estos, y su participación directa en todos los hechos que les interesan. (Argala, conversación grabada)
Igualmente creo que hay que apoyar a ASK, porque el pueblo tiene que organizarse, tiene que organizarse y no dejarse sustituir por nadie, sino quiere que este que le sustituye, en un plazo corto de tiempo, se convierta en opresor o por lo menos en un ente burocrático desligado de sus problemas. (Argala, conversación grabada)
E.T.A. había defendido siempre la independencia de Euskadi y, según VI Asamblea, esta reivindicación dividía a los trabajadores vascos, por lo tanto, era preciso abandonarla y posicionarse por la autodeterminación nacional sin adoptar opción concreta alguna respecto a ella. La opción independentista, no sólo era contrarevolucionaria en cuanto que sembraba la división en el seno de la clase obrera y frenaba el proceso revolucionario, sino que además era pequeño-burguesa por cuanto representaba el intento de la pequeña burguesía vasca de convertirse en clase hegemónica del nuevo vasco a crear; intento por otra parte banal, visto el punto al que había llegado el proceso de desarrollo histórico. La opción independentista era, pues, reaccionaria además. Siguiendo este esquema –y aunque jamás fuera dicho–, E.T.A. no representaba sino la versión anti-franquista, y por ello radical, de la política pequeño-burguesa del P.N.V.; y en definitiva, una organización llamada a ser asimilada por dicho partido una vez alcanzada la democracia política, si esto llegaba a producirse.
Estando de acuerdo con su análisis acerca del origen de la opresión del Pueblo Vasco, yo rechazaba por completo las consecuencias que de dicho análisis extraían. Su esquema, copia exacta del aplicado por Lenin en la U.R.S.S., lo encontraba erróneo en Euskadi. (Argala, prólogo a Jokin Apalategi)
Precisamente la toma de conciencia de este sector social, constituido por los trabajadores vascos con conciencia nacional, es lo que permitía pensar en Euskadi como un marco autónomo para la revolución socialista que forzosamente habría de ir unida a la lucha de liberación nacional; con todas las dependencias respecto al resto de los Estados español, francés y mundial, que lógicamente existen.(Argala, prólogo a Jokin Apalategi)
Hoy, frente a la doble solución –pequeño-burguesa vasca o socialista española– que se le presentaba al Pueblo Vasco en el primer tercio de siglo, un sector de la clase trabajadora está en condiciones de ofrecer una tercera vía: la revolución socialista vasca.(Argala, prólogo a Jokin Apalategi)
Hoy quizá el mayor obstáculo consiste en el alto nivel de consumo existente en Euskadi peninsular –motor del proceso revolucionario vasco–, que puede hacernos olvidar que el objetivo de los trabajadores vascos no es consumir lo necesario y lo superfluo hasta el nivel de lo ridículo –y a la vez dramático–, sino transformar nuestras relaciones sociales de producción, haciéndolas fraternales y solidarias, y nuestras relaciones con los medios de producción apropiándolos y colocándolos a nuestro servicio; decidir qué queremos producir y cómo queremos distribuirlo; poder pensar y relacionarnos en nuestra lengua y crear nuestra propia cultura; en suma, ser hombres libres en un país libre. Esto constituye una revolución social y, para llevarla a cabo, es preciso que el poder político sea nuestro, sin sustituismos de ninguna clase; es precisos que se lo arrebatemos a las burguesías española y francesa que hoy lo detentan; es precisa una revolución política. (Argala, prologo a Jokin Apalategi)
Pero ni ETA, ni todo KAS, ni Herri Batasuna, ni ninguna formación política, por amplia que sea, puede solucionar los problemas de la clase trabajadora vasca, únicamente el mismo pueblo trabajador vasco puede solucionarse sus problemas. (Argala, conversación grabada)
Por lo tanto Eneko, de lo que dices, habría que apuntar:
1-Que no has entendido la ponencia kantauri, porque en ella se muestra una interpretación del concepto ‘revolución socialista vasca’ de Argala, porque en ella se defiende una materialización concreta de la independencia de Euskal Herria, a la que llaman Comuna Socialista Vasca, más allá de la autodeterminación abstracta que planteaba y plantea la pequeña burguesía, y que seguro tu también rechazas. La única diferencia es que tú, a diferencia incluso de lo que decía Lenin, consideras que primero viene la independencia y luego el socialismo, y sin embargo Kantauri, igual que Argala, considera Euskal Herria como un marco autónomo en el que desarrollar la revolución socialista que forzosamente habrá de ir unida a la liberación nacional (palabras de Argala). Por lo tanto nada de primero independencia y luego socialismo, y mucho menos habría llegado a pensar Argala en estos términos en lo que lo leéis ahora quienes habéis leido cuatro panfletos de stalinismo; sino que las dos deben ser simultáneas, una y la misma cosa. En eso, Argala coincide con Kantauri, y no contigo.
Sin embargo, Argala, a diferencia de Kantauri, unía liberación nacional con la estrategia concreta denominada ‘movimientos de liberación nacional’ (a ver si entendemos lo que significa el concepto) que surgieron en la década de los 60 en la periferia capitalista, muy ligado, por ejemplo, a los escritos de Franz Fanon, y muy alejado del leninismo, muy a tu pesar. Sin embargo, esa estrategia no ha dado los frutos que se esperaba, y teniendo en cuenta que argala escribió y dijo esto en los 70, es previsible que hubiese reconsiderado un cambio de estrategia para conseguir los mismos objetivos (como deja ver la primera cita, Argala no era ningún dogmático, sino un personaje autocrítico, como cualquier marxista con dos dedos de frente, incluidos Marx y Engels). Objetivos estratégicos, que son como puede verse en las citas de Argala arriba reproducidas muy similares a los de la ponencia kantauri, y muy diferentes a tu concepto de socialismo.
2-Que la ponencia kantauri esté de acuerdo con el concepto de amnistia de argala no quiere decir que esté de acuerdo con todo lo que ha dicho argala, como tu pareces sugerir para después, con razón, negarlo. Sería estúpido que así fuera. Por otra parte, sería no sólo erróneo, sino también didascálico y dogmático considerar que lo que dijo Argala en los 70 es lo que diría hoy Argala, y que todo lo que dijo Argala va a misa.
3-Kantauri no desprecia la Historia del MLNV sino que haciéndola suya plantea un cambio de estrategia, plantea una autocrítica, cosa de lo más normal, porque cuando una estrategia no da resultado lo natural es poner los fundamentos para otra, y eso es lo que hay que hacer, discutir como conseguir los mismos objetivos estratégicos, con una estrategia adecuada, que es lo que hace cualquier revolucionario; y no como Sortu, cambiar los objetivos; o como hacéis algunos, mantener dogmáticamente una estrategia que no ha dado frutos.
La estrategia debe ir cambiando con la coyuntura, es una enseñanza fundamental del marxismo, y quien no haga esto, quien se aferre dogmáticamente a un esbozo estratégico del pasado no tiene absolutamente nada que ver con la concepción materialista de la historia: ”El mismo manifiesto explica que la aplicación práctica de estos principios dependerá siempre y en todas partes de las circunstancias históricas existentes” (Marx, Engels, prefacio a la ed. alemana de 1872 del manifiesto)
4-La ponencia Kantauri no tiene nada que ver con el obrerismo españolista y los que decís esto simplemente la habéis leido por encima o es que no habeis entendido nada de lo que pone. Dices: ”Ponentzia horrek aldiz iradokitzen du ezaugarritze nazionala kenduz langileria batu eta indartuko litzatekeela…” Esto es totalmente falso, lo que me hace pensar que no sólo no entiendes la ponencia, sino que además la has leido muy superficialmente. Kantauri no defiende en ningún lado ”ezaugarritze nazionala kendu”, más bien al contrario, como ya he dicho, expresa un proyecto totalmente concreto de materializarlo, la comuna socialista vasca, que tiene mucho más que ver con el marxismo que el estado socialista del que hablas tú, y hace suyas la territorialidad de Euskal Herria, la existencia de Euskal Herria omo marco autónomo de lucha de clases, y la existencia de una comunidad de lucha vasca, embrión potencial de una comuna socialista vasca.
5-La ponencia no tiene, al contrario de lo que afirmas, nada de idealista, ya que su fundamento es la lucha de clases, y su contexto, un análisis coyuntural del capitalismo actual y de la composición sociológica de Euskal Herria. La ponencia, como dice umberto rosales, plantea A-la construcción de redes de solidaridad productiva, o la articulación social a escala nacional de la producción, fuera de la ley del valor. Esto responde perfectamente al análisis material de la sociología vasca, en la que la mayoría de la clase trabajadora se encuentra o bien en trabajos precarios y temporales o bien en desempleo crónico. Frente a los cantos de sirena del reformismo cooperativista y del anarquismo localista, la ponenecia kantauri defiende la articulación social de la producción bajo un esquema de propiedad colectiva. B-La lucha táctica en frentes diferentes de los ámbitos reales de vida de la gente, combatiendo el poder de clase de la burguesía mediante el poder de organización de la clase trabajadora, clase que representa al 90 por cien de la sociedad vasca. La lucha por el salario es planteada bajo un esquema revolucionario en todos los ámbitos de vida reales e inmediatos, pero sin perder de vista que el objetivo fundamental es abolir el trabajo asalariado en todas sus formas.
6-Si tienes una propuesta mejor para conseguir una Euskal Herria bajo el control de la clase trabajadora, planteala, se trata de que exista debate ideológico, no acoso y derribo.
brevemente. Plantear que ABIAN no hace suya la sintesis de independencia y socialismo a la vez (no independencia, luego socialismo) demuestra que quiza no la hemos entendido del todo, o la hemos leido muy superficialmente. o lo que es pero, los prejuicios no nos han dejado entender el fondo.
Porque, quien aqui se queja de acoso y de negar el debate ideologico, pero descarta planteamientos al clic de palabras de moda como refor y demas hace exactamente lo mismo.
estrategia independentista eraldatzailea. Burujabetza prozesua. Estatua helburu taktiko gisa. Estatu eredua baldintzatuko duen sujetuaren sorrera… la cuestion es que como no tiene toda la terminologia que nos es mas familiar a nosotras no nos bale. La cuestion es el fondo os quejais, no la forma. Pues en ABIAN es lo mismo. No es solo lo escrito, que tiene que aunar codigos de todas las familias de la IA y no solo la de una, sino el fondo.
Ezker abertzalearen estrategiatik kanpo dauden eta sortzen ari diren mugimenduak baztertzea eta zokoratzen saiatzea ez da gaurko kontua. Estrategiatik kanpo daudenak ahultzeko erabili izan da beti, desprestigiatzeko… Intsumisioaren lehen urteetan, Jarrairen slogana zen “Servicio Militar en ETA militar”; beranduago aldatu zuten “Soldaduzka honi ez”; azkenean, baztertzen saiatu ziren mugimendu horrek arrakasta lortu zuela ikustean, intsumisioaren estrategia onartu zuen, “oportunismo” politiko hutsarengatik. “RRV”ren fenomenoa beste adibide argi bat izan daiteke. Beraz, bai, beharbada Kantauri ponentziak eta Euskal Herrian dauden beste gazte mugimendu batzuek ez daukate lekurik ezker abertzalearen baitan, eta euren bide propioa egin beharko dute. Baina mugimendu horiek arrakasta lortzen badute, ezker abertzaleak berak ez du inolako zilegitasunik edukiko berak baztertu dituen borroka eremu eta eredu horietara hurbiltzeko. Ezin delako egon aldi berean, koruan eta aldarean egon. Ezin da izan aldi berean CUP eta ERC. Hamentxe dago, nire ustez, koxka nagusia.
Ba ni erabat ados nengoke. ENAMek hutsegite larria egin zuen planteamendu autonomo eta troskoen penetrazioari eraginkorrago aurre ez egitean. Ez ERC eta ez CUP, abangoardia argidun ENAM berrindartua baizk!
1. Bukaeratik hasteko aurreko erantzun batean utzi dut nire planteamenduak agertzen dituen planteamendurako esteka.
Para empezar por el final, en un comentario anterior he dejado el link a un articulo donde expongo mi planteamiento respecto a la actual coiuntura.
Hemen uzten dut berriz (gure hizkuntza nazionalean) :
https://erlaitzan.wordpress.com/2016/01/02/une-erabakigarri-batean-ekarpen-gisahemen-eta-orain-euskal-iraultza-herrikoia-osorik/
2. Gure analisiak “lau panfleto estalinistatan” soilik oinarritzearen leporatzeari buruz erran behar dizut batzuk hamarkadak daramatzagula ENAMen eta beraz ongi ezagutzen dugula ENAM eta ENAMen historia.
Respecto a basarnos en “cuatro panfletos estalinistas” tengo que decir que algunos llevamos decadas en el MLNV.
Pertsonalki batzuk panfletoak idatzi eta fraseologiaz haratago borroka errealean inplikatzeagatik errepresioa eta kartzela ere ezagutu ditugu,beraz tontakeri gutxiago maila hortan.
Personalmente por implicarnos en la lucha revolucionaria real mas alla de panfletos y fraseologia como miles de otr@s he conocido represion y carcel asi que en ese aspecto menos tonterias.
3. Argalaren pentsamendu eta praxia sakonki aztertzen ahalegindu naiz irakaspen baliotsuak ateratzeko baliagarria delakoan eta errandakoan erabat berresten naiz. Argalaren planteamenduak eta Kantauri ponentziarenak antipodetan daude.
He intentado desde hace tiempo analizar la praxix y el pensamiento de Argala desde hace tiempo pensando que puede suponer una aportacion importante y me reafirmo completamente en lo dicho. Los planteamientos de Argala estan en las antipodas de los de la ponencia Kantauri.
Idatzi zuen hitzaurre famatua nik itzuli nuen euskarara eta beraz testu hori goitik behera ezagutzen dut.
El famoso prologo que escribio lo traduje yo al euskara,por lo que lo conozco de arriba a bajo.
Baina askotan erran izan dut Argalak pertsonalki adierazitakoa bere planteamenduaren zati txiki bat besterik ez dela. Bere planteamenduen muina ez dago bere adierazpen pertsonaletan, bera arduradun izan zen erakundearen ildo,adierazpen,planteamendu eta praxian baizik.
Pero he repetido mas de una vez que las declaraciones expresadas personalmente por Argala,constituyen una infima parte de en relacion a sus analisis,planteamientos y posiciones. La sustancia del pensamiento de Argala esta fundamentalmente en los analisis,planteamientos,declaraciones,etc. de la organizacion de la que fue uno de los maximos responsables y estrategas.
Hau da,funtsean Argalaren planteamenduak aurkitzen dira Txiki taldearen adierazpenetan eta bere erailketa arteko ETA militarraren planteamnedu guztietan.
Es decir fundamentalmente el pensamiento de Argala esta reflejado en los analisis del Comando Txikia y en los de la organizazcion ETA militarra hasta la fecha de su muerte por parte de las fuerzas opresoras.
Planteamendu horiek,testu,agiri eta Zutik askotan jasoak honako puntuak zituzten. Dichos planteamientos reflejados en muchos comunicados,textos y Zutik contenian los siguientes puntos:
1) Nazio borrokak azkartu egiten du klase borroka eta klae borrokak Euskal Herrian nazio akapen borrokaren forma hartzen du.
La contradiccion nacional acentua la lucha de clases en las naciones oprimidas y esta toma forma de liberacion nacional en Euskal Herria.
2) Ez da lehenik askapen nazionala eta gero soziala,ezta alderantziz ere, askapen borroka bakarra baizik,baina prozesu iraultzaile gisa faseak kontuan hartu behar dira.
No es primero liberacion nacional y luego social ni viceversa, sino una sola lucha de liberacion,pero hay que tener en cuenta las fases del proceso revolucionario.
3) Fase hortako berehalako helburua Euskal Herriaren burujabetasuna eskuratu eta atzerritar okupazioarekin bukatzea da, marko nazional demokratiko bat eskuratuz helburu taktiko bezala,prozesu iraultzailearen perpektiba estrategikoaren baitan eta Euskal Estatu Sozialista helburu.Hori KAS alternatiban konkretizatu zen.
El objetibo inmediato como fase se situa en terminar con la ocupacion extranjera sobre euskal Herria y lograr un marco democratico nacional soberano como objetivo tactico dentro de una perspectiba estrategica encaminada al Estado Socialista Vasco. Esto se concretizo en la alternatiba KAS.
4) Euskal Herrian aurrera eraman beharreko iraultzak lehenik ezaugarritze herrikoi eta antioligarkikoa du. Euskal langileriari ez dagokio iraultza bakarrik egitea,beronen gidari izatea baizik.
La revolucion ha llevar a cabo en Euskal Herria es de caracter popular (y no meramente proletario) y antioligarquico. A la clase trabajadora vasca (con conciencia nacional de clase) le corresponde no hacer la revolucion sola,sino liderarla.
5) Euskal Iraultzaren helburu estrategikoak eskuratu eta askapen nazionaleko marko euskaldun batean klaserik gabeko jendarte komunista egikaritzeko ezinbesteko tresnatzat jotzen da lehenik Euskal Estatu Sozialista izatea.
Para llegar a la consecucion de los objetivos estrategicos de la Revolucion Vasca y edificar la sociedad comunista sin clases en el marco de una Euskal Herria euskaldun es imprescindible primeramente tener un Estado Socialista Vasco.
6) Argalak nabarmentzen du estatu espainiar eta frantsesaren aparatua Euskadin suntsitzearen lehen beharra eta hortarako militarki garatu beharra, Euskal Armada Herrikoiaren enbrioiaren sortzearen alde eginez.
Argala subraya la necesidad de destruir primeramente el aparato de los estados español y frances en Euskadi y aboga por formar el embrion del futuro Ejercito Popular Vasco.
Argalak agertzen den gisan kritikatzen zuen VI asanblada delakoa ez leninismoaren kritika bezala,baizik eta klase borrokak Euskal Herriko testuinguru espezifikoan hartu beharreko forma ez kontuan hartzeagatik. Hots beste era batean Kantaurik egiten duena egiteagatik.
Como has expuesto Argala critica a la denominda VI asamblea, pero no como critica al leninismo,sino como critica precisamente a no tomar en consideracion las particularidades de la lucha de clases en Euskal Herria.Es decir por, por lo mismo que hace de otra manera la ponencia Kanatauri.
(Hemendik aurrera euskaraz bakarrik segituko dut)
Eta asko luza gintezke,baina bukatzeko azpimarratuko nuke Argala oso urrun zegoela sektarismoetatik bezala planteamendu anti-partidoetatik ere,baina berebiziki garrantzia ematen ziola abangoardiaren zereginari,antolakuntzari eta diszplinari ere. ENAMek eta ETA (m)k Argalaren garaian oso borroka ideologiko zorrotza eraman zuten aurrera ez bakarrik klase borrokaren izenean españolismoa planteatzen zutenen aurka bakarrik, baizik baita trosko eta autonomoen aurka ere.Eta noski baita PNVren aurka ere, Txibertan fronte nazional bat osatzeko ahalegina egin arren.
Baina Argala abertzale sozialista iraultzaile bat zen,planteamendu infantilista ultraezkertiarretatik oso urrunekoa.
Bukatzeko, Euskal Iraultza eta ENAM nolako krisian dauden argi dago. Testuinguru honetan oportunismoz batzuek saldu nahi digute ENAMen oinarrizko teoria eta planteamenduak berak direla baliogarri ez direnak eta erabat baztertu behar direla. Kantaurik horixe egiten du ENAMen historia mespretxatu eta nazio askapen mugimendu izaeraren aurka egitean. Eta beste batzuk berriz diogu Euskal Iraultzaren planteamendu historikoak erabat zuzenak direla, horiek ahalbidetu zutela erdigune inperialistan gauzaturiko borroka iraultzaile indartsuenetakoa garatzea eta gertatu dena ez dela planteamendu haien ondorio,haien ez aplikazio eta desbideratzearen ondorio baizik. Eta beraz zutikzaleen likidazioa bezala,ezkerkeriazko joereiei zorrotz aurre egin eta oinarrizko planteamenduak berreskuratu behar direla beti bezala testuingurua egokituz,noski.
Sinceramente, no se lo que te diferencia de la estrategia Abian, Eneko, creo que te has quedado estancado en el paradigma del anticolonialismo, y intentar proseguir una estrategia etapista tiene muchísimos mas parecidos hoy día con la estrategia de Sortu que con otras propuestas revolucionarias, como la de Kantauri. El libro del izquierdismo de Lenin lo hemos leído todos, respondía a planteamientos consejistas que negaban el papel de la vanguardia en las revoluciones Europeas de la década de los 20. Sin embargo la ponencia Kantauri plantea la creación de un poder obrero que supere el paradigma de poder burgués, parecido a la construcción e impulso de los consejos obreros o soviets, desde el aspecto producción hasta la totalidad de la vida (creación de un estado superior al poder capitalista, el estado obrero). Kantauri plantea la creación del poder obrero allá donde haya embriones del mismo, jugando un papel fundamental de vanguardia. Es un planteo vanguardista pero desde abajo y anti personalista.
Bi aldiz eman dut esteka bat nire planteamenduak orokorrago azlatzen dituen artikulu batekin. Nire desberdintasunak Abian eta Zutik EHrekin ere aspalditik azalduak ditut. Erlaitza blogean daude irakurgai: erlaitzan.wordpress.com
Nire partez, azken apunte batzuk:
1- Oker zaudela esatean, ez nago zure militantziari duintasunik kentzen lagun, ez da ez behintzat nire asmoa. Panfleto estalinistetan oinarrituriko irakurketa egiten duzula esaten dudanean bezalaxe. Hemen estrategiaren zuzentasunaz ari gara, ez bakoitzaren konpromezu pertsonalaz. Otegi ere kartzelatik irten berri da, eta bere planteamendu estrategikoa guztiz arbuiagarria da. Horrek ez du bere konpromezua kolokan jartzen, nahiz eta izan dituen beste zenbait jarrerek agian bai.
Beraz, gurera ekarriz, estrategiaren alorrean, ez duzu ezer gehitzeko ahalmenik erakutsi: soilik duela 40 urteko estrategia goitik bera ikasi duzu, baina estrategia horren porrota azaltzeko ezintasuna duzula argi dago, faktore subjetibo eta moraletara jotzen duzunean; hauxe diozularik: ”beste batzuk berriz diogu Euskal Iraultzaren planteamendu historikoak erabat zuzenak direla, horiek ahalbidetu zutela erdigune inperialistan gauzaturiko borroka iraultzaile indartsuenetakoa garatzea eta gertatu dena ez dela planteamendu haien ondorio,haien ez aplikazio eta desbideratzearen ondorio baizik”
Hau da: zure ustez, estrategia horrek ekarri dituen ondorio positiboak, estrategiaren fruitu dira. Aldiz, ekarri dituen ondorio negatiboak, (estrategiaren alboratzea eta gainbehera barne)… ez dira estrategiaren ondorio izan! Ondo dagoena nire egin, eta txarto dagoena kanpo faktore gisa aurkeztu…berhausnartu ezazu zure metodo horren urritasuna. Estrategia zuzen batek bere baitan dauka bere proiektua gauzatzeko eta bere dinamikaren bizitasuna mantentzeko gaitasun eta beharrezkotasuna. Bestela ez da estrategia bat, baizik soilik iraultzaren teoria idealista bat.
Eta hain zuzen ere, hori jartzen du kantauri ponentzian, gurea bezalako zentru inperialista batetan periferian garatzen ziren askapen nazionalerako borrokaren eredua guztiz mugatuta zegoela, nahiz eta borroka epe batez garatu eta mantentzeko gaitasuna izan, ezin zitekeela hegemoniko bihurtu, eta historikoki frogatu dugu euskaldunok, inor baino gehiago, kantaurik dioskuna. Kantaurik askapen nazionalaren auzia mantenduz, askapen nazional mugimenduaz haratago doan planteamendua sortzeko bidea ireki nahi duela uste dut nik, langile klasearen egoera hobetzeko borroka fronteak zabaltzen dituelako soldataren auzia klase perspektibatik helduz eta langileon autonomia politikoa planteatuz burgesiaren aurrean. Eta horrekin lotuta kapitalaz haratago planteatzen den eredu sozioproduktibo baten saretze nazionala planteatzen duelako Euskal Herrian. Hori antolatzeko moduaz ordea ez du gehiegi esaten, beraz zuk ateratzen dituzun ondorioak gehiegizkoak iruditzen zaizkit.
Laburbilduz, Kantauri ponentziak azalpen objetibo bat ematen dio estrategiaren porrotari, zuk ordea, morala. Zer diozu gehitzeko analisi objetibo horri? zein da zure irakurketa MLNVren estrategiaren porrotaren aurrean? Orain artean eman dituzun arrazoiak subjetibistak dira, idealismotik oso hurbil daudenak. Gauzak argi: MLNV-ren estrategiak ez du izan indarrik ez bere dinamika mantentzeko, ez bere estrategia gauzatzeko: ondorioz, estrategiak akatsen bat zeukan. Hori bai, ez ezazu hartu zure konpromezuaren mespretxu bezala hau, ez baitauka zerikusirik.
2-Argalaren pentsamendua nire egiteko eztabaida ez zait askorik interesatzen. Berak esan eta idatzitakoak dira hor jarri ditudanak, eta ondotxo uzten dute agerian zein zen bere sozialismoaren ulerkera, Kantaurikoek proposatzen zutenetik oso hurbil. Estrategiari dagokionez, arrazoia duzu, Kantaurik proposatzen duenetik oso hurrun dago. Argalak unean estrategia oso egokia planteatu bazuen ere, gaur borrokan dihardugun kideoi estrategia horren akatsak detektatzea egokitzen zaigu, tamalez bera ez baitago geure artean autorkitika egiteko. Zuk egizu zeure erara, eta gainontzekook geurera egingo dugu.
Baina ori bai: ez baldin baduzu errespetu faltarik nahi, ez zaitez hasi zeu gainontzekoak zutikzale, troskista, pazifista, espainolista, obrerista eta horrelako ezizen nazkagarriekin etiketatzen. Horrek ez du zure analisi gaitasuna agerian uzten lagun! Gehienez jota, gauza berriak ezaugarritzeko duzun ezintasuna, ez baituzu oraindik ondo enkajatu kantauri ponentziaren frekuentzia ideologikoa (nire uste apalean.)
Bukatzeko, nire partez behintzat, ez daukat batere argi kantaurikoek egin duten analisia zuzena edo okerra den. Argi dagoena hurrengoa da: independentismoa ez dela gaur egun Euskal Herrian dagoen kontraesan hegemonikoa, independentistok minoria bat osatzen dugu, eta puntu horren inguruan antolatzen den estrategiak porrot egingo du, bai ala bai. Aldiz, nahiz eta horren kontzientzia eskasa dagoen, klase gatazkatik eratortzen diren kontraesanak gizartearen luze zabalean hedaturik daude, latentzian. Krisialdi luze honen testuinguruan, gehiengo haundi baten berehalako interesak klase gatazkan dute funtsa, eta latentziazko kontraesan horren konjugazio politikoa eratzen asmatzen duen estrategia izango da bideragarri. Kontraesan horren gailentzetik eratortzen den askapen nazionalerako estrategia berri bat behar dugula da nire ustea, borondate independentsitaz jantziriko langile mungimendu batek aurrera eramango duena.
Estatu sozialistaren bidea planteatzen duzuenok badaukazue lana estrategia berri bat eratzen, antzinako estrategiaren gaineko kontrola guztiz galdu baituzue populismo demokrataren aurrean MLNVren barnean.
Nire partetik ez naiz gehiago luzatuko. Aipamen pertsonalarena zuk egin duzu ezer jakin gabe panfleto estatalisten aipamena mespretxu gisa erabiliz. Nire azterketa eta iritziak Erlaitza blogean aurkitzen ahalko dituzu: erlaitzan.wordpress.com
*”panfleto estalinista” (eta ez “estatlista”,tronpatu naiz idaztean)